پایگاه اطلاع‌رسانی استاد مهدی طائب؛ پرسش شما: آیا اهل‌بیت(علیهم‌السلام) با حاکمان زمان خود بیعت کردند؟

پاسخ استاد: به این نکته توجه داشته باشید که هیچ‌یک از اهل‌بیت(علیهم‌السلام) با حاکم زمان خود بیعت نکردند. خدای متعال در قرآن کریم می‌فرماید: «إنَّ اللهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أنْفُسَهُمْ وَ أمْوَالَهُمْ بِأنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ»(توبه/111). خدای متعال در این آیه می‌فرماید: هرکس که حقیقتا به خدا ایمان بیاورد، در همان ابتدای کار، جان و مال خود را به خدا می‌فروشد. این، همان معنای بیعت است.

بیعت از ماده بیع و به معنای فروختن است. وقتی یک نفر ایمان می‌آورد، باید با خدای متعال بیعت کرده و جان و مال خود را به او بفروشد. خدای متعال در روی زمین، نماینده‌ای از سوی خودش دارد و مؤمنین باید با او بیعت کرده و جان و مال خود را به او که نماینده خدا در روی زمین است، بفروشند. زمانی که مؤمنین با نماینده خدا بیعت می کنند، باید به صورت کامل و مطلق از او پیروی کنند.

نماینده خدا در روی زمین، ابتدا خود پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) است و بعد از وفات ایشان، امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) و دیگر اهل‌بیت(علیهم‌السلام) نمایندگان خدا بر روی زمین هستند و مؤمنین موظف هستند که جان و مال خود را به آن‌ها بدهند.

حال با این تعریفی که ما از بیعت ارائه کردیم، آیا امکان دارد که امیرالمؤمنین(علیه‌السلام) با طاغوت بیعت کند؟ یعنی علی(علیه‌السلام) که خود نماینده خدا بر روی زمین است، دست بیعت به یک طاغوت بدهد؟ محال است که یک معصوم با طاغوت زمان خودش بیعت کند.

اینکه بعضی گفته‌اند علی(علیه‌السلام) و یا امام حسن(علیه‌السلام) با طاغوت‌های زمان خود بیعت کرده‌اند، حرف غلطی است. امام علی(علیه‌السلام) و امام حسن(علیه‌السلام) هرگز با کسی بیعت نکردند؛ بلکه فقط در برهه‌ای، از توسل به شمشیر برای گرفتن حق خود اجتناب کردند. هیچ‌کدام از ائمه معصومین(علیهم‌السلام) با طواغیت زمان خود بیعت نکردند.

آنچه که زمان امام حسین(علیه‌السلام) را با دیگران متفاوت کرد، این بود که یزید اصرار داشت که آن امام بزرگوار با او بیعت کند؛ کاری که معاویه انجام نداده بود. بعضی از منابع تاریخی ازجمله تاریخ طبری نقل کرده‌اند که معاویه قبل از مرگش به یزید گفت: من راه حکومت را برای تو هموار کردم؛ ولی چهار نفر با من بیعت نکردند که یکی از آن‌ها حسین‌بن‌علی(علیه‌السلام) است. از همین سخن معاویه معلوم می‌شود که امام حسین(علیه‌السلام) با او بیعت نکرد.

منبع: جلسه پنجاه و یکم تاریخ تطبیقی استاد مهدی طائب(1395/08/19)