پس از مرگ ابوبکر، طلحه به همراه عمر بن خطاب، عثمان بن عفان و عبدالرحمان بن ابوبکر از جمله کسانی بود که وارد قبرش شدند و وی را در کنار پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) دفن کردند.

پایگاه اطلاع‌رسانی استاد مهدی طائب؛ ابومحمد طلحه بن عبیدالله بن عمرو(1) از مهاجرین و از جمله کسانی است که پیش از هجرت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به مدینه مسلمان شد. طلحه بن عبیدالله توسط ابوبکر به سمت اسلام متمایل شد و اسلام آورد.(2)

بنابر نقلی دیگر، طلحه در شام بود که راهبی خبر ظهور پیامبری به نام احمد فرزند عبدالمطلب را به او می‌دهد. وی پس از آمدن به مکه به همراه ابوبکر مسلمان می‌شود.(3) طلحه از جمله مهاجرانی است که قبل از هجرت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) و به همراه برخی از خانواده پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به مدینه مسافرت کرد.(4)

جالب آن‌که بعد از هجرت به مدینه یک بار دیگر نیز به شام مسافرت کرده است و به همین جهت در غزوه بدر حضور نداشت. علت این‌که وی به شام رفت تجارت عنوان شده است.(5)

اما این تجارت به نظر ما مشکوک است؛ چرا که برای هیچ مهاجر مسلمانی سابقه نداشته که در آن بحبوحه سخت‌گیری‌های مثال‌زدنی مشرکین بتواند به تجارت برود، آن هم به منطقه‎ای همانند شام که در همان زمان به مال التجاره غصب شده مسلمین توسط ابوسفیان تجارتی صورت گرفته است و اصولاً جنگ بدر نیز در همین راستا شکل گرفته بود.

طلحه بن عبیدالله از جمله افراد بسیار نزدیک خلیفه اول و از کسانی بود که در رکاب خلیفه اول در جنگ‌ها حضور داشت.(6) پس از مرگ ابوبکر وی به همراه عمر بن خطاب، عثمان بن عفان و عبدالرحمان بن ابوبکر از جمله کسانی بود که وارد قبرش شدند و وی را در کنار پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) دفن کردند.(7)

طلحه به همراه امام علی(علیه‌السلام)، عثمان بن عفان، زبیر بن عوام، عبدالرحمان بن عوف و سعد بن ابی وقاص در شورای شش نفره تعیین خلیفه سوم قرار گرفت. عمر در وصف طلحه گفت «او مردی است که در جستجوی آبرو و ستایش که مال خود را می‌بخشد تا به مال دیگران برسد و نیز به کبر گرفتار است.»(8)

برخی قائلند که وی در آن زمان در خارج از شهر مدینه قرار داشت، اما پس از این‌که بازگشت رای خود را عثمان اعلام کرد.(9) برخی نیز گفتند وی پس از مرگ عمر و بیعت با عثمان به مدینه بازگشت.(10)

درباره ارتباط طلحه با یهودیان شواهد زیر قابل ذکر است؛

الف) دو زن یهودی و مسیحی طلحه

همانگونه که پیش از این نقل شد رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) از ازدواج مسلمانان با زنان یهودی و مسیحی نهی فرموده بود، ولی باز شاهدیم که طلحه دارای دو همسر از اهل کتاب است:

ابن لهیعه از تعدادی از اهل حدیث نقل کرده است که طلحه در شام با زنی یهودی ازدواج کرد(11) ماجرای ازدواج طلحه با زنی یهودی از امیرالمومنین(علیه‌السلام) نیز نقل شده است.(12)

دیگرانی نیز ماجرای این ازدواج را نقل کرده‌اند.(13) طبق برخی نقل‌ها، وی با دختر بزرگ یهودیان ازدواج کرده بود.(14) می‌توان از مجموع این نقل‌ها تعدد ازدواج وی با زنان یهودی را استفاده کرد. همچنین بر اساس برخی گزارش‌ها، وی مجبور شد در اثر اصرار برخی صحابه، زن یهودیش را بدون طلاق رها سازد.(15)

برخی نیز از ازدواج طلحه با زنی مسیحی سخن گفته‌اند، هر چند ادعا دارند وی با آمدن به مدینه مسلمان شد(16) ظاهراً این علاقه طلحه برای ارتباط با زنان یهودی سابقه دیرینه دارد.

وقتی در حضور عمر صحبت از جانشینی وی شد و نام طلحه به میان آمد، عمر گفت: چگونه شخصی را خلیفه می‌کنید که اولین زمینی را که رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به او هدیه داد در رهن زن یهودی قرار داد.(17)

گزارش‌های دیگری نیز وجود دارد که قابل تطبیق بر طلحه هست؛ هر چند می‌توان اشاره به سایر یاران جریان باطل و نفوذ نیز باشد. در ذیل به دو نمونه آن اشاره می‌شود؛

ب) زن یهودی یکی از اصحاب شورا

از شعبی نقل شده است «یکی از اصحاب شورا با زنی یهودی ازدواج کرد.» وی در ادامه زبیر بن عوام را از دایره این اتهام خارج کرد.(18) همچنین امیرالمومنین(علیه‌السلام) را نیز باید از این اتهام خارج دانست؛ چرا که هیچ گزارشی حتی ضعیفی مبنی بر ازدواج ایشان با زن اهل کتاب در دست نیست.

از دیگر سوء با توجه به همسر کتابی داشتن طلحه و یکی دیگر از صحابه به احتمال قوی این گزارش اشاره به یکی از آن دو دارد.

ج) زن یهودی یکی از اصحاب رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله)

در برخی نقل‌ها از امیرالمومنین(علیه‌السلام) این‌گونه آمده است «مردی از اصحاب رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) با زن یهودی ازدواج کرد.»(19) این گزارش شامل دو نکته مهم است. یکی این‌که ازدواج با یهودیان در میان یاران رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) رواج نداشت، وگرنه این کلام امیرالمومنین(علیه‌السلام) غلط بود.

دوم این‌که شخصی که امیرالمومنین(علیه‌السلام) با کنایه از او سخن گفته از اشخاص معروف و مشهور در میان مردم بوده است، وگرنه ازدواج یک شخص ناشناخته از اصحاب رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) با زن یهودی ارزش گفتن ندارد.

در هر حال با در نظر داشتن ازدواج یکی از اصحاب شورا با زن یهودی کنایه حضرت در این جمله یا ناظر به همان فرد است یا یکی دیگر از اطرافیان سرشناس رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) که دست تقیه زبان حضرت را از بردن نام او بسته بود.

از زهری هم نقل شده است «مردی از قبیله من در زمان رسول الله(صلی‌الله‌علیه‌وآله) با زنی از اهل کتاب ازدواج کرد.»(20) هدف از ذکر چنین ازدواج‌هایی بیان وجود روابط یهودی در میان سران جریان باطل و نفوذ است که تداعی کننده تاثیر یهود، در روند جریان‌های باطل تاریخی صدر اسلام است.

انتهای پیام/

منبع: دشمن شدید، دفتر دوم(استاد مهدی طائب)، چاپ اول، بهار 98، انتشارات شهید کاظمی، صص178-182

پی نوشت؛

1 – بلاذری، انساب الاشراف، ج10، ص115

2 – ابن هشام، السیره النبویه، ج1، ص251-252

3 – بلاذری، جمل من انساب الاشراف، 1417 ق، ج10، 115

4 – مقریزی، امتاع الاسماع، 1420ق، ج1، ص68-69

5 – ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج2، ص765

6 – بلاذری، فتوح البلدان، 1988 م، ص100

7 – همان، جمل من انساب الاشراف، ج10، ص95

8 – یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج2، ص158

9 – ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، ج1، ص42

10 – بلاذری، جمل من انساب، 1417 ق، ج5، 504

11 – المدونه الکبری، ج2، ص308

12 – السنن الکبری بیهقی، ج7، ص172

13 – المصنف عبدالرزاق، ج6، ص79

14 – همان

15 – جامع البیان، ج2، ص513

16 – السنن الکبری بیقهی، ج7، ص172

17 – کنز العمال، ج5، ص735

18 – سنن سعید بن منصور، ج1، ص193

19 – المنصف ابن ابی شیبه، ج3، ص297

20 – کنز العمال، ج16، ص549