پایگاه اطلاع‌رسانی استاد مهدی طائب؛ پرسش شما: ترور در اسلام تجویز نشده، ترور کعب‌بن‌اشرف توسط یاران پیامبر(ص) چه دلیلی دارد؟

پاسخ استاد: اگر ریشه تروریسم را در تاریخ بجوییم، در می‌یابیم که یهودیان بنیان‌گذار آن بوده‌اند. «ترور» که واژه‌ای فرانسوی است، معادل «فَتک» در عربی، و در فرهنگ سیاسی، به‌معنای کشتن غافلانه و هدفمند است؛ بنابراین، ترور کور معنا ندارد.(1) با نگاهی به سیره و روایات معصومین(ع) درمی‌یابیم که آن بزرگواران چنین امری را تجویز نکرده و خود نیز از آن پرهیز می‌کرده‌اند.

کشتن مجرمی که خود می‌‌داند تحت تعقیب و حکمش اعدام است، ترور و فتک به‌شمار نمی‌‌آید؛ بلکه آن را «اغتیال» گفته‌اند. بنابراین، ترور به مواردی اطلاق می‌شود که قاتل، هشداری به فردِ هدف و تحت تعقیب ندهد.

یکی از شخصیت‌های یهودی که یاران پیامبر(ص) او را کشتند، کعب‌بن‌اشرف بود. برخی کشته شدن کعب را نوعی ترور می‌دانند که رسول خدا(ص) مرتکب آن شده است؛ درحالی‌که با توجّه به تعریف و ویژگی‌های ترور، این قتل از این تعریف خارج است.

وقتی فتنه‌گری‌های کعب از حد گذشت و به رویارویی تبلیغاتی با پیامبر(ص) و مسلمانان رسید،(2) آن حضرت به‌طور علنی و رسمی در مسجدالنّبی(ص) دستور کشتن او را صادر کرد. کعب نیز به‌خوبی می‌دانست که اگر مسلمانان به او دست یابند، خونش را خواهند ریخت.(3) بنابراین، کشته شدن وی از مفهوم ترور خارج است.

منبع: دشمن شدید، دفتر اول، چاپ دوم، زمستان95، انتشارات شهید کاظمی، ص216

پی نوشت:

1 – البدایه و النهایه، ج3، ص367

2 – بعد از جنگ، کعب بن اشرف اشعاری را در تمسخر مسلمانان و پیامبر سرود و به مکه رفت تا مشرکان را برای جنگ با مسلمانان تشویق کند.(ر.ک: انساب الاشراف، ج1، ص185-187 و 451؛ السیره النبویه، ج2، ص565)

3 – ر.ک: البدایه و النهایه، ج4، ص50؛ تاریخ الطبری، ج2، ص489؛ الطبقات الکبری، ج2، ص24.