اروپاییان از فرصت استفاده کردند و از دو جبهه به جنگ با مسلمانان آمدند؛ جبهه نظامی و فرهنگی. نتیجه تهاجم فرهنگی از سوی اروپاییان و وادادگی مسلمانان در برابر آنان چیزی نبود جز سقوط اندلس.

پایگاه اطلاع‌رسانی استاد مهدی طائب؛ مسلمانان قسمت‌هایی از شبه جزیره ایبری در کنار مدیترانه واقع در جنوب اسپانیا و جنوب شرقی پرتغال را اندُلس نامیده‌اند. در زمان خلافت ولید بن عبدالملک(96-86 ه.ق) موسی بن نصیر که حاکم افریقیه و مغرب بود، در پی بروز ضعف و انحطاط در حکومت ویزیگوت‌ها در اندلس، به غلام خود طارق بن زیاد دستور داد تا با هزار سرباز این سرزمین را فتح کند.

وی با عبور از تنگه‌ی میان دو قاره اروپا و آفریقا به نام ستون‌های هرکول وارد اسپانیا شد. این تنگه از آن پس به نام او «جبل الطارق» نام گرفت. این جریان نخستین ورود اسلام به اروپا بود.

دوره اسلامی دوران شکوفایی و درخشندگی اندلس در دل سرزمین‌های اروپایی بود. جلوه‌های باشکوهی که از تمدن اسلامی همچنان در دو کشور اسپانیا و پرتغال خودنمایی می‌کند، مهم‌ترین منبع جلب جهانگرد و درآمد برای این دو کشور است.

هنر اسلامی به ویژه در عرصه معماری، خطاطی و سفالگری در این سرزمین به اوج خود رسید. در عرصه فلسفه، کلام، شعر و ادبیات، علوم قرآنی، علوم حدیث و فقه دانشمندان نامداری از این سرزمین برخاستند.

یهودیان نیز در این سرزمین و در پناه حکومت اسلامی زندگی مرفهی داشتند. از آنجا که این همه مظاهر تمدنی نهایتاً آن چیزی نبود که بتوان به آن نام تمدن واقعی اسلام را نهاد، سرانجام پس از چندی پیش در پی استبداد اموی و فساد داخلی حکومت اندلس رو به ضعف گذاشت.

اروپاییان از این فرصت استفاده کردند و از دو جبهه به جنگ با مسلمانان آمدند. جبهه نظامی را الفونسوی اول گشود و فردیناند دوم به انتها رساند. در زمان او بود که ابو عبدالله آخرین حکمران مسلمان اسپانیا با اندلس برای همیشه وداع کرد.

اما نبرد اصلی در جبهه فرهنگی شکل گرفت. اروپاییان به توسعه سردار خائن، براق بن عمار با بستن معاهده‌هایی با مسلمانان مبنی بر آزادی در تبلیغ دین، آزادی در آموزش به مسلمانان و آزادی در تجارت با آنان ضمن به دست آوردن زمان، هجوم فرهنگی وسیعی را علیه مسلمانان آغاز نمودند.

دو مورد نخست منجر به ایجاد حس احترام نسبت به آموزگاران مسیحی در میان جوانان مسلمان و برتر دانستن اروپاییان از لحاظ فکری و نژادی شد و مورد سوم انواع پوشاک و خوردنی‌ها و نوشیدنی‌های حرام را در میان آن رواج داد.

دختران زیبا و شراب اروپا به اندلس سرازیر شد تا جوانان مسلمان را راهی عشرتکده‌ها کند و مساجد را برای پیران باقی گذارد. تامین خوشگذرانی‌ها با درآمد مشروع ممکن نبود و لذا درآمدهای حرام نیز وارد زندگی مسلمانان شد، یک تهاجم فرهنگی کامل و تمام‌عیار.

نتیجه این تهاجم فرهنگی از سوی اروپاییان و وادادگی مسلمانان در برابر آنان چیزی نبود جز سقوط اندلس. این اتفاق در سال ۱۴۹۲ و در درست مقارن با ورود کلمب به آمریکا رخ داد. با خروج مسلمانان یهودیان نیز به ظاهر از شبه جزیره ایبری رانده شده و البته به کلمب پیوستند.

بدین ترتیب اسلام برای مدت‌های طولانی از صحنه اروپا حذف شد. در دوران معاصر و در پی انقلاب اسلامی، مسلمانان بوسنی و هرزگوین و کوزوو از آن رو قتل عام شدند که می‌توانستند مجرای ورود اسلام انقلابی به اروپا بوده و داستان اندلس را برای آنان تکرار کنند.

منبع: کتاب تاریخ تمدن و ملک مهدوی، تالیف دکتر محمدهادی همایون، انتشارات دانشگاه امام صادق، چاپ دوم ۱۳۹۱، صفحه ۵۰۵ الی ۵۰۷